Patrimonio cultural de Vigo

Arquivado en: Castros,Coia — Xosé Couñago

Ver galería de imaxes

Localización

(Ver en Google Maps)

O barrio de Coia defínese ao redor dunha gran liña elevada central que discorre de leste a oeste cunha vertente cara ao sur sobre o val do Fragoso e outra vertente cara ao norte sobre a ría.

Esta vertente marítima componse de dúas valgadas (polas que discorren hoxe en día as rúas Tomás Paredes ao oeste e Coruña ao leste) divididas por un promontorio central, denominado o Castro-Castriño, por encima da que se coñece como curva de san Gregorio.

Encol deste promontorio sobre o mar é onde se atopaba encravado o Castriño, un dos cinco castros galaicos que se asentan ao carón do mar no litoral do concello vigués. Estes cinco castros son: O Sino e A Guía, en Teis; este castro do Castriño en Coia; Punta do Muíño de Vento, en Alcabre (baixo o actual Museo do Mar) e o castro da illa de Toralla.

Como castro marítimo habería que poñelo en relación cos seus castros veciños da beiramar viguesa en canto ao aproveitamento directo dos recursos que lle proporcionaba a ría. Mais tampouco debemos esquecer que a súa parte sur ábrese a terras de cultivo e pasto situadas entre as devanditas dúas valgadas que lle proporcionaban auga e terras fértiles.

Hoxe en día toda a área está completamente urbanizada e pódese acceder a el tanto dende a curva de san Gregorio, á beira do mar, por entre dous altos edificios, coma dende a parte superior do promontorio, atravesando un barrio de casas acaroadas, xunta o Fogar san Rafael.

Descrición

A súa planta puido ser probabelmente circular, e aínda na actualidade se poden apreciar certos trazos na súa coroa que así o parecen verificar.

Elévase a 33 metros sobre o mar.

A superficie estimada achegábao a 1 Ha de superficie e ten unhas dimensións duns 80 x 120 metros.

Nunha observación máis detida podemos decatarnos dalgunhas das estruturas naturais defensivas das que dispoñía este castro.

Todo o que é a zona norte e nordés posúe uns pronunciados terrapléns que se elevan máis de vinte metros sobre o terreo inferior. Este desnivel defensivo ten forma circular e bordea a coroa do castro.

Na vertente oeste foi identificado un foxo, con orientación norte-sur, duns corenta e cinco metros de longo e uns quince de largo. Este vestixio de foxo está agora mesmo dentro do recinto axardinado do edificio que arrodea o castro por esta parte.

Nas escavacións realizadas atopáronse sobre a zona norte da coroa restos de estruturas castrexas, mesmo pola parte traseira das pequenas casas construídas na actualidade.

As descubertas están formadas por varios pavimentos de xabre e arxila, a carón dun muro de cachotaría que podía ter forma circular. Asociado a un dos pavimentos tamén apareceu un oco de poste.

Achados materiais

Atopáronse numerosos fragmentos de cerámica castrexa de diferente tipoloxía, con decoracións variadas.

Tamén apareceron restos cerámicos foráneos representados fundamentalmente por ánforas púnicas e romanas e unha doa de cor azul.

Todos estes achados localizan temporalmente o castro entre os séculos IV e II antes da nosa era.

Estado de conservación

Todo o recinto castrexo está hoxe en día completamente estragado e alterado debido á invasión da cidade sobre este asentamento.

Edificáronse casas sobre a propia coroa, así como un parque con zonas axardinadas, construíronse edificios ao arredor do castro por debaixo dos terrapléns e o foxo foi empregado como entrada de acceso a un dos edificios e os seus garaxes.

Valoración final

Non deixa de ser unha interesante curiosidade a existencia dun castro galaico, aínda recoñecíbel nos seus trazos, no medio dunha gran urbanización de elevados edificios bastante modernos e coa súa coroa ocupada por un asentamento de pequenas vivendas unifamiliares na zona correspondente ao recinto castrexo primitivo orixinal.

Os cinco grandes edificios existentes apegados ao promontorio castrexo rodean unha gran parte do seu perímetro circular, debuxando e acentuando a contorna castrexa.

O dominio visual sobre o mar deste promontorio galaico foi cegado e substituído polas vistas que proporcionan na actualidade os pisos máis elevados destas torres de vivendas.

Deste xeito este miradoiro prehistórico sobre a ría foi fagocitado entre as fauces da modernidade a teor dun planeamento urbanístico que non respectou nin o ámbito de protección do recinto castrexo orixinal, nin a disposición paisaxística deste espazo humano habitado durante a Idade do Ferro galaica.

Máis información

Galería de imaxes

Eduardo Rodríguez Saiz, As lembranzas soterradas. Unha lectura arqueolóxica da Coia histórica, 2012, Instituto de Estudios Vigueses.

José Manuel Hidalgo Cuñarro, “Notas sobre los castros de Vigo (III)”, en Arqueovigo

José Manuel Hidalgo Cuñarro, “Notas sobre los castros de Vigo (V)”, en Arqueovigo

Concello de Vigo, PXOM, Tomo VI.

Sen comentarios

Aínda non hai comentarios.

Subscrición RSS para os comentarios deste post.

Sorry, the comment form is closed at this time.