Localización
Na subida a Santa Mariña de Cabral, paralela a ela, discorre o Camiño das Ánimas, da que xa o seu nome nos indica a presenza destas fermosas expresións da devoción e crenza relixiosas popular.
Outras referencias toponímicas que temos en Vigo son a rúa Ánimas do Caeiro (Cabral), rúa Subida ás Ánimas (Sampaio, Lavadores) e rúa das Ánimas (Coia).
A parroquia de Cabral é a que máis exemplares destas construcións hai en Vigo, xa que ás dúas que acabamos de mencionar, súmanse o peto de ánimas da Feira e a do Carballal.
Descrición
O portón
Está situado nunha parede lateral anexa a un portón antigo de entrada a unha propiedade. Este portón, cos restos de muro conservados a ambos os lados é o último vestixio que fica nesta propiedade, do que foron o esplendor das entradas monumentais de pedra que existían en moitas das nosas casas tradicionais e que aínda se poden atopar por diversos lugares de Vigo.
Deste antigo portón só quedan as xambas laterais, o lintel superior e a deteriorada testemuña do que noutrora foi a base da cruz central que había sobre o portón, mais sen rastro xa dos desaparecidos pináculos laterais tan característicos.
O Peto de ánimas
Inserido na parede lateral, a carón dunha das xambas, a coloración das súas pedras dá fe da restauración recente á que foi sometido.
O contraste tanto o observamos na tonalidade da pedra coma no tipo de pedra: o muro é de cachotes e o peto de ánimas está formado por pedras regulares de maior tamaño.
O corpo central é un fornelo con remate superior semicircular. Fecha este fornelo unha reixa con canceliña central.
Ao redor da reixa, o fornelo presenta un adorno de modelado pétreo a axeito de cordón.
Escultura interior
A escultura interior coa representación do tormento das ánimas está realizado en pedra policromada nunha soa peza.
Aparecen seis figuras humanas dispostas en dúas fileiras, todas elas arrodeadas de chamas.
Todas están espidas e só deixan ver a parte superior do corpo saíndo de entre as lapas das fogueiras.
Das seis figuras, cinco corresponden a mulleres e só unha é masculina.
Catro das figuras femininas están en actitude orante, estáticas, coas mans unidas diante do peito. Outra figura feminina (a central da fileira inferior) adopta unha postura máis dinámica, coa cabeza ladeada cara á esquerda e os brazos en movemento por diante do corpo.
Ao seu carón, a única masculina ten os brazos debruzados diante do torso.
Os rostros expresan unha serenidade piadosa, cuns grandes ollos nos que destacan as cores azul, negra e branca sobre unhas anchas facianas en contraste co espeso negro dos cabelos peiteados cara a atrás.
Non hai ningunha inscrición que nos poida achegar á data de creación ou intención concreta.
Estado de conservación
Bo estado de conservación tras o recente traballo de restauración que aviveceu a pedra no seu conxunto e a policromía do retablo pétreo do seu interior.
Valoración final
É un peto de ánimas bastante descoñecido en Vigo. De Cabral hai referencias bibliográficas dos outros tres existentes, mais non deste.
Tampouco figura no inventario de bens etnográficos da memoria do catálogo do PXOM vigués que menciona especificamente aqueles que teñen unha antigüidade superior aos cen anos, en total oito petos de ánimas.
Este é un detalle que non entendemos, xa que a protección integral destes elementos etnográficos debería ser extensiva a todos os existentes no concello, xa que o seu escaso número total (apenas uns 18 petos e esmoleiros en todo o concello) e a constante presión urbanística que veñen sufrindo ao longo dos anos fannos moi vulnerables a calquera tipo de agresión ou desaparición.
Tamén se bota en falta unha sinalización adecuada así como carteis informativos que poñan en valor estas pequenas pezas artísticas da devoción relixiosa tradicional, unha vez perdida a súa significación para unha cada vez maior parte da poboación, especialmente entre as novas xeracións.
Máis información
Ruta dos petos de ánimas de Vigo
Se queredes percorrer a Ruta dos petos de ánimas de Vigo no voso navegador de Google Maps, premede na ligazón anterior.
